Interview met Brechtus Engelsma, bestuurslid KNGF
Vorige maand heeft Harry Gosselink van Stichting Keurmerk Fysiotherapie (SKF) gedeeld waarom hij een groot voorstander is van de totstandkoming van een nieuwe cao. Ook het KNGF is van mening dat een cao de beroepsgroep veel goeds gaat brengen. Brechtus Engelsma, bestuurslid KNGF geeft aan dat hij verwacht dat een nieuwe cao de positie van fysiotherapie in de zorgmarkt een stuk sterker gaat maken.
Hoe kijkt het KNGF tegen het vormen van een cao aan?
“Wij hebben het al veel te lang zonder cao moeten doen. Onze beroepsgroep is nu een vogelvrije wereld waarbij iedereen zelf kan bepalen wat de afspraken zijn tussen werknemer en werkgever. Dit kan positief uitpakken, maar ook heel negatief. De cao gaat rust brengen in de markt. Iedereen weet waar ze aan toe zijn. Als fysiotherapeuten hoeven wij niet bang te zijn dat we zonder werk komen te zitten. We moeten af van het principe dat we elkaar als concullega’s zien, wat ik overigens ook een verschrikkelijk woord vind. Het is juist belangrijk dat wij veel meer met elkaar gaan samenwerken en daarmee onze marktpositie versterken. Als wij als beroepsgroep iets willen bereiken, dan mogen wij geen vrijgevochten cowboywereld zijn.”
Cao oplossing voor jobhoppen
“Fysiotherapie is een serieus en professioneel vak en daar hoort ook een professionele cao bij. Je ziet nu bijvoorbeeld al dat er steeds meer arbeidsschaarste ontstaat. Dat gaat in de toekomst alleen maar meer zijn, omdat ons beroep een steeds belangrijkere rol gaat innemen vanuit de substitutie van de zorg van tweede naar eerstelijn en het meer inzetten op preventie en leefstijl. Er is dus straks alleen meer vraag dan aanbod. Hierdoor gaan praktijken steeds meer trekken aan fysiotherapeuten. Door het ontbreken van een cao is het voor therapeuten aantrekkelijk om te jobhoppen. Dit kost veel negatieve energie, tijd en geld voor een werkgever. Als de primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden overal hetzelfde liggen, geeft dit een werknemer veel minder prikkels om te jobhoppen.”
Resultaten kostprijsonderzoek mee in cao onderhandelingen
“Een cao maakt onze onderhandelingspositie ook sterker naar zorgverzekeraars en andere externe partijen. Het KNGF heeft vorig jaar samen met VWS en zorgverzekeraars een kostprijsonderzoek uitgevoerd. Uit het onderzoek is duidelijk naar voren gekomen dat onze tarieven nu niet toereikend genoeg zijn om zowel te investeren in personeel als in het verder brengen van de praktijk. Het is belangrijk om duidelijk aan te kunnen geven naar zorgverzekeraars wat het kost om een fysiotherapeut in te zetten. Nu wordt eromheen gesproken en gedraaid en zijn er te grote verschillen om dit goed mee te kunnen nemen in onze onderhandelingen. De cao gaat hier een belangrijke rol in vervullen. Binnen het huidige vergoedingsmodel worden fysiotherapie ondernemers gedwongen om een keuze te maken of zij een goede werkgever willen zijn of een goede ondernemer. Financieel is er geen ruimte voor beiden, dat patroon moeten wij doorbreken.”
Fysiotherapie hoort thuis in de basisverzekering
“Fysiotherapie valt nu nog steeds in de aanvullende verzekering. De aanvullende verzekeringen komen steeds meer onder druk te staan en hierdoor ook het verdienmodel van de fysiotherapie. Dit is geheel onterecht, omdat de meerwaarde van fysiotherapie allang is aangetoond. Fysiotherapeuten houden Nederland in beweging. Zeker nu er steeds meer ingezet wordt vanuit de politiek op preventie en leefstijl is fysiotherapie cruciaal. Wij vinden dan ook dat fysiotherapie een nutsvoorziening is en daarmee thuishoort in de basisverzekering. Ook hier kunnen wij met de komst van een cao nog meer druk op uitoefenen.”
Zijn er punten die je graag terug wilt zien in de cao?
“Ik zie in elk geval heel graag terug dat er goede scholingsvoorwaarden in komen te staan, vanuit het levenslang leren principe. Misschien een populaire term, maar het dekt wel de lading. Ik ben zelf nog steeds werkzaam als fysiotherapeut en manager in de revalidatiezorg en daar wordt veel gebruik gemaakt van dit soort oneliners. Maar er zit wel een verhaal en inhoud achter. Hiermee zorg je dat een organisatie flexibel en bij de tijd blijft.”
Vaste kaders
“Voor nu zijn vooral vaste kaders belangrijk. Dit geeft rust! Werkgevers hebben dan meer ruimte om hun waardevolle tijd aan andere zaken te besteden. Je hoeft dan niet meer te onderhandelen over arbeidsvoorwaarden en ik verwacht dat het verloop van therapeuten hiermee ook minder groot wordt. Om de cao ook echt leidend te laten worden, is het wel heel belangrijk dat deze algemeen bindend verklaard wordt. Iedere “˜free rider’ moet zich realiseren dat er straks echt een bindend verklaarde cao ligt. Wil je dus invloed uitoefenen op de cao? Dan is nu nog het moment om invloed uit te oefenen, straks niet meer.”
Hoe verlopen de onderhandelingen tot nu toe?
“Wij zijn blij verrast dat het in het coronajaar zowel aan werkgeverskant als werknemerskant gelukt is om constructief bij elkaar te zitten. We begrijpen dat de onderhandelingen nu meer de diepte ingaan en er op bepaalde onderdelen nog echt van mening verschilt wordt. Echter, vanuit beide partijen is er ook nog steeds het geluid dat ze eruit gaan komen. Tot nu toe lijken ze nog op geen enkele manier vastgelopen te zijn. Ik hoor van beide partijen dat echt nog dit jaar er concept cao klaarligt om geaccordeerd te worden door beide besturen. De vervolgstap is dan natuurlijk dat de leden er ook hun mening over kunnen geven. Wij zijn in elk geval hoopvol en positief.”
