Interview met Heleen Post, directeur KNGF over de totstandkoming van de cao
Als directeur van het KNGF kijkt Heleen Post reikhalzend uit naar de cao voor de fysiotherapiebranche. Het woord ‘belangenbehartiging’ is de rode draad in haar loopbaan. De stabiliteit die een cao geeft binnen een beroepsgroep, sluit naadloos aan op deze ‘belangenbehartiging’. Heleen: “Ik hoop van harte dat er in 2022 eindelijk een cao voor de fysiotherapiebranche komt. Op alle fronten is het belangrijk dat deze er komt: voor werkgevers, voor werknemers, voor de beroepsgroep als geheel en niet in de laatste plaats voor de patiënten in Nederland.”
Waarom is een cao zo belangrijk?
“Het is heel bijzonder dat de fysiotherapiebranche al meer dan tien jaar geen cao heeft. Wat ik zie in de fysiotherapie is dat er grote verschillen zijn ontstaan in beloning en veel verschillende manieren om fysiotherapeuten aan praktijken te verbinden. Het is belangrijk dat er meer eenheid en duidelijkheid komt, ook richting de nieuwe lichting fysiotherapeuten. Dat fysiotherapeuten weten wat zij aan arbeidsvoorwaarden kunnen en mogen verwachten. Het gebrek aan een cao heeft er bijvoorbeeld toe geleid dat een fysiotherapeut gemiddeld na een jaar of twaalf het vak weer verlaat vanwege gebrek aan perspectief op het gebied van arbeidsvoorwaarden. Als je dat afzet tegen andere beroepsgroepen is dat zeer opmerkelijk. Hier hebben werkgevers net zo goed last van.”
“De uitstroom van eerstelijns fysiotherapeuten is ten opzichte van andere beroepsgroepen opmerkelijk”
“Ik was onlangs nog op praktijkbezoek bij een praktijk gespecialiseerd in kinderfysiotherapie. Zij vertelden dat zij recentelijk twee goede therapeuten zijn kwijtgeraakt. Die zijn naar het ziekenhuis, de tweede lijn gegaan omdat ze daar meer konden verdienen volgens de ziekenhuis cao. En zo zie je dus dat goede mensen uit de eerstelijn verdwijnen. Dat is voor de zorg van patiënten geen goede ontwikkeling.”
“Door het gebrek aan een cao hebben zorgverzekeraars alle ruimte gekregen om de tarieven steeds naar beneden bij te stellen”
Welke voordelen biedt een cao aan werkgevers?
“Voor werkgevers biedt een cao houvast. Als werkgever hoef je niet langer zelf het wiel uit te vinden en constructies te bedenken. Een cao geeft eenduidigheid en rust. Het betekent dat je als werkgever veel minder tijd kwijt bent aan alle rompslomp rondom arbeidsvoorwaarden en contractonderhandelingen.”
“Ik denk ook dat het voor werkgevers op macro niveau van belang is. Onder andere door het gebrek aan een cao hebben zorgverzekeraars de afgelopen jaren alle ruimte gekregen om de tarieven steeds verder aan te scherpen en naar beneden bij te stellen. Zodra er weer een cao is, hebben werkgevers te doen met de voorwaarden die daarin zijn gesteld. Een betaalbare cao zal alleen tot stand kunnen komen als de zorgverzekeraars die voorwaarden ook mogelijk maken.”
“Een cao gaat de beroepsgroep helpen zich beter in het zorgveld te positioneren. Zodat de fysiotherapiebranche in de eerste lijn een volwaardige partner wordt in het hele zorgtraject.”
Op welke manier is het KNGF betrokken bij de onderhandelingen?
“Het KNGF heeft een faciliterende rol op verschillende fronten. Er zijn beleidsmedewerkers die inhoudelijk en organisatorisch de cao partners ondersteunen. Ook ondersteunen wij in financiële zin. We hebben tot vorig jaar de WVF financieel ondersteund om de nodige stappen te kunnen nemen. Tot de dag van vandaag geven we ook ondersteuning aan FDV. Bij de inhoudelijke gesprekken zijn we nadrukkelijk niet betrokken. De werkgevers- en werknemersvereniging onderhandelen volledig vrij daarin. Als KNGF doen wij er echt alles aan wat wij kunnen om ervoor te zorgen dat die cao er komt. Ik begrijp dat er nu nog statutair wat belemmeringen zijn. Wij doen dan ook de toezegging dat we die belemmering uit de weg gaan helpen. We vinden het erg belangrijk dat die cao voor de hele sector verbindend wordt verklaard.”
“Ook scholing en opleiding regelen in de cao want ‘leven lang leren’ hoort bij het vak van professional”
Waar moet de cao volgens u minimaal aan voldoen?
“Het is een hele reeks aan afspraken die je in zo’n cao geregeld wilt hebben. Het functiehuis en loongebouw, een pensioenregeling en wat wij ook heel belangrijk vinden is scholing en opleiding. Wij vinden als KNGF dat het belangrijk is dat fysiotherapeuten zich kunnen blijven ontwikkelen. Het adagium ‘leven lang leren’ hoort helemaal bij het vak van professional dus ook bij de fysiotherapeut. Wat we ook heel fijn zouden vinden is als er afspraken gemaakt worden over de vergoeding voor de fysiotherapeuten in loondienst met betrekking tot de contributie die zij aan de beroepsverenigingen, zoals het KNGF betalen.”
“Uiteindelijk komen de baten van de cao terecht bij de patiënt”
Welke impact gaat deze cao hebben op de fysiotherapiebranche?
“In één woord: stabiliteit. Doordat arbeidsvoorwaarden goed geregeld zijn, is er minder uitstroom en meer baanzekerheid en dat komt uiteindelijk de zorg voor patiënten ten goede.
Zorgverzekeraars moeten ook rekening gaan houden met zo’n cao. Dus in de prijsstelling voor de vergoedingen moeten ze dit meenemen. Niemand heeft er baat bij, ook zorgverzekeraars niet, als er praktijken omvallen. Zorgverzekeraars hebben een zorgplicht. Als er onvoldoende fysiotherapie beschikbaar is, dan hebben zij ook een probleem. Door stabiliteit van de sector, gaat de zorg er beter van worden. Uiteindelijk komen deze baten terecht bij de patiënt.”